Familieboom II
Vader Lub komt uit een gezin van drie kinderen. Een oudere zus, tante Marretje (1939), ging hem voor, een jonger broertje volgde, ome Fokke (1944). Vader Gerrit en moeder Alie hadden geen gemakkelijk leven. Voordat tante Marretje werd geboren hadden zij reeds drie kinderen naar het graf moet brengen en was er ook nog sprake van één doodgeboren kindje. Tante Marretje werd dan ook in Zwolle in het ziekenhuis geboren, iets wat in die tijd zeker niet vanzelfsprekend was.
Gerrit Barends (1903)
Bèbe Gerrit Barends werd geboren op 1 december 1903 als zoon van Fokke Barends (1871) en Marretje Kapitein (1874) als nummer vier in een gezin van acht kinderen. Bessien Aaltje Kramer werd geboren op 2 februari 1905. Voor hun huwelijk woonde Alie (Aaltje word vaak Alie op Urk) in Bovenkarspel. Zij was daar toen werkzaam als dienstmeisje bij een zaadhandel. In de volksmond werd ze aangeduid als Alie van Marie, haar moeder heette ook Marretje. Op 22 september 1961 overleed Aaltje op 56 jarige leeftijd. Het overlijden van zijn moeder heeft op vader altijd een diepe indruk achtergelaten. Hij was zelf immers nog maar 19.
Bèbe Gerrit stond ook bekend als Garret de Zanger. Hij was lid van Urker mannenkoor Hallelujah, dit was zijn lust en zijn leven. Bèbe kende alle psalmen uit zijn hoofd, hoe moeilijker de psalm hoe mooier hij ze vond. Vader leek wat dit betreft sterk op zijn vader.
Marie van Naat
De reden waarom de eerdere kinderen uit het gezin vroeg kwamen te overlijden, moet waarschijnlijk zijn geweest dat het zogenaamde resus-kinderen waren. Bes’ moeder was Marie van Naat, die een winkeltje bestierde en wel een paar centen om handen had. Zij betaalde de medische behandeling van bes Alie. Marie van Naat is eigenlijk Marie van Anna. Haar moeder heette dus Anna. Op Urk werd van Anna dan weer Naat gemaakt. (Anna, Annaatje, Naatje, Naat). Haar uitspraak was; “Wat ben je minder als Juliaantje?“ Daarmee doelde ze op het feit dat rijkere dames in het ziekenhuis hun babies geboren konden laten worden. Bes Alie kwam eerst in Den Haag terecht en kreeg daar medicijnen voorgeschreven. De bevalling vond plaats in Zwolle. Dank zij deze medicatie werden vader en ome Fokke thuis in wijk 6-81 geboren. Wij hebben dus veel te danken aan deze overgrootmoeder, zij betaalde namelijk de medicatie.
Bes Alie had ook nog een zus Anna. Deze tante van vader was zijn lievelings tante. Toen vader onderweg was naar het gemeentehuis om de geboorte van zus Alie aan te geven, besloot hij onderweg om ook bes Marie en zijn tante Anna te vernoemen. En dus heet Alie voluit Aaltje Marie Anna.
Pannenkoeken
Wanneer de kinderen uit het gezin Barends jarig waren, bakte bessien Alie altijd pannenkoeken. Volgens de overlevering waren dit de lekkerste pannenkoeken van het dorp. Na het leed dat ze hadden moet doorstaan, werden de kinderen misschien ook wel een beetje verwend. Niet dat er veel om mee te verwennen was, het gezin was niet rijk. Pannenkoeken waren de hoogtepunt van het jaar en alle buurtkinderen mochten mee komen eten.
Bèbe Gerrit was eerst visserman, maar werd later grondboorder. Dit hield in dat ze in het gebied wat later de Flevopolders werd boringen deden om te kijken wat voor grondsoort men later kon verwachten. Ook ontving hij steun ter compensatie voor het verlies aan inkomsten n.a.v. de Zuiderzee. Dit was geregeld in de Zuiderzeewet.
Na het overleden van bessie Alie, hertrouwde bèbe Gerrit met Willempje Kramer (1910) op 5 april 1963. Wij noemden haar altijd mimme. Een beetje raar, want mimme betekent in het Urks moeder. Mimme is op 23 april 2000 overleden. Bèbe Gerrit was 20 jaar eerder al overleden, op 29 augustus 1980 in het ziekenhuis te Zwolle.
Tante Marretje en ome Fokke
Aan zowel vaders als moederskant heette bes Marretje. Tante Marretje werd echter vernoemd naar bessien Marretjen aan vaderskant. Dus toen vader werd geboren, was het de beurt om moederskant te vernoemen. Vader werd vernoemd naar zijn bèbe Lubbertje en ome Fokke werd als derde ‘pas’ vernoemd naar zijn bèbe Fokke aan vaderskant van de familie.
Tante Marretje overleed op 6 november 2002. Ome Fokke overleed op 30 september 2011. Vader had altijd verwacht dat hij eerder zou komen te overlijden. Zijn gezondheid was slechter dan die van ome Fokke en hij was ook ouder. Ome Fokke bezocht vader regelmatig. De twee hadden een hechte band met elkaar. Ook toen het spreken vader niet meer goed afging, hadden ze maar één blik nodig om in lachen uit te barsten. Ome Fokke was een geboren verteller, iets wat hem als zondagschoolmeester goed van pas kwam. Het leverde hem zelfs een lintje op.
Fokke Barends (1871)
Fokke Barends was net als 95% van de rest van de beroepsbevolking visser. Fokke werd op 13 juli 1871. Hij trouwde op 20 maart 1896 met Marretje Kapitein. Samen kregen zij acht kinderen: Pieter (1896-1917), Jannetje (1898-1986), Dirk (1900-1960), Gerrit (1903-1980), Jacob (1906-1980), Jan (1909-1977), Cornelis (1912-1939) en Aaltje (1915-??).
Wat opvalt is dat het huwelijk waarschijnlijk werd gesloten op doktersadvies. Pieter werd geboren op 20 september 1896, zes maanden nadat Fokke en Marretje in het huwelijk waren getreden.
Dirk is overleden in Koog aan de Zaan. Zijn vrouw, Aaltje Meun, werkte daar als dienstmeisje. Ze zijn wel op Urk getrouwd, maar daarna waarschijnlijk weer naar Koog aan de Zaan verhuisd. Dirk was daar werkzaam als fabrieksarbeider. Aaltje is in 1990 op Urk begraven.
Fokke zelf, en later weduwe Marretje, komen we ook tegen in het archief van de Rijksdienst ter Uitvoering van de Zuiderzeesteunwet. Zij ontvingen compensatie voor het verlies dat zij hebben geleden door de inpolderling van de Zuiderzee.
Fokke overleed op 28 november 1939, Marretje op 26 april 1957.
Pieter Barends (1838)
De vader van bovenstaande Fokke was Pieter Barends. Pieter werd geboren op 31 december 1838. Pieter was teller in de visafslag, maar ook visser. Pieter trouwde op 22-jarige leeftijd met de toen 20-jarige Aaltje Post (2 juni 1841). Hun trouwdatum is 29 november 1861. Samen kregen zij negen kinderen.
De oudste was dochter Hendrikje (1863-1935). Zij verhuisde later naar Den Helder en ligt begraven in Huisduinen. Na Hendrikje volgden twee zonen, nl.; Gerrit (1864-1923) en Jan (1866-1905). Jan is omgekomen op de Noordzee, zijn stoffelijk overschot werd op het strand van IJmuiden gevonden.
Nummer vier in de rij was weer een dochter, Willempje (1869-1926). Bovenstaande Fokke was dus nummer vijf van het gezin. Fokke had een tweelingbroertje, Klaas Vader genoemd. Vernoemd naar zijn oom die in 1868 verdronk op de Noordzee. Klaas Vader overleed echter op 31 augustus 1871, slechts 49 dagen oud. In 1875 werd opnieuw een zoon geboren, deze werd dus vernoemd naar zijn overleden broer, Klaas Vader. In 1878 moest het gezin helaas ook deze Klaas Vader alweer begraven, hij werd drie jaar oud.
Na het verdriet van twee vroeg geboren kinderen, werd in 1876 het gezin weer verblijd met een dochter; Mietje genaamd. Mietje verhuisde met haar man, Reinier Pasterkamp, naar Huisduinen. Zij werd daar in 1964 begraven.
In 1879 werd het gezin nog eenmaal uitgebreid. Dochter Ente zag het daglicht. Ook zij verhuisde naar Huisduinen, haar man werkte namelijk als stoker bij de marine. Ente werd in 1967 in Huisduinen begraven.
Pieter overleed op 8 januari 1927, Aaltje op 31 maart 1925.
Jan Beerends (1805)
Jan Beerends was de vader van bovenstaande Pieter Barends. Jan Beerends werd ook wel Eden Jan genoemd. Jan werd geboren op 10 mei 1805 en gedoopte op 12 mei. Op 28 april 1868 verdronken op de Noordzee. Een dag werd zijn overlijden op Urk aangegeven. Op het vissersmonument staat zijn naam geschreven als Jan Barends LKzn.
Beerends, Barends, Baarssen, Baarsen
Bij deze Jan Beerends begint de verwarring van de achtrnamen. De achternamen van zijn kinderen worden vrijwel allemaal anders geschreven. Jan trouwde op 31 december 1826 met Hendrikje Schouten (180801886). Jan was 21, Hendrikje was 18 jaar oud. Samen kregen zij elf kinderen.
Dochter Ente zag op 21 mei 1827 het daglicht. Zij overleed op 26 mei 1907. Dochter Eede werd geboren op 29 oktober 1829. Zij overleed op 8 februari 1905. In 1831 werd wederom een dochter geboren, Klaasje, het kind werd maar 17 dagen oud. Op 14 november 1832 werd een zoon geboren, Klaas. De achternaam van deze Klaas is Baars. Klaas overleed in 1918 op 30 augustus. Klaas Baars was dus de oudere broer van bovengenoemde Pieter Barends.
Na Klaas Baars werd op 5 oktober 1834 Jacob geboren. Jacob overleed op 22 jarige leeftijd op 1 september 1857. Na Jacob werd op 25 november 1836 het gezin uitgebreid met de komst van dochter Klaasje. Op 11 mei 1877 overleed Klaasje op 40-jarige leeftijd.
Pieter Barends was de volgende in het gezien. Hij werd gevold door zus Marritje (1 april 1841). Marritje trouwde met ene Willem van Eerde, een Schokker. Marritje oveleed op 17 juli 1929.
Omgekomen vissers
De volgende zoon in het gezin was Klaas. Hij werd ook wel Vader genoemd. Klaas werd geboren op 16 maart 1844, maar was één van de vele Urker vissers die op zee is omgekomen. Klaas verdronk op 28 april 1868 op de Noordzee, 24 jaar oud. Samen met zijn vader.
Als een-na-laatste werd Meindert Baarssen (alweer een andere achternaam) geboren op 9 oktober 1846. Hij overleed echter op 27-jarige leeftijd (12 oktober 1873). Meindert was getrouwd en liet een vrouw, Geertje van Urk, en één dochterje (Hendrikje) na. Een eerder kind, broertje Klaas, was op 2-jarige leeftijd al overleden.
De laatste in dit gezin was Willem Baarssen. Geboren op 9 april 1849, overleden 7 september 1935.
Jan Beerends werd 62 jaar oud. Zijn vrouw werd 78 jaar, zij overleed op 18 november 1886. Jan had in 1860 Enkhuizen een testament op laten stellen;
Ik verzoek mijnen na te laten wettige erfgenamen om mijnen genoemde huisvrouw gedurende haar weduwestaat en niet hertrouwende alzoo gedurende haar leven na gegeven inzage en inlichting omtrent onzen gemeenschappelijken boedel in het volledig ongestoord bezit en beheer van dien boedel te laten ten einde daardoor de zorgen en lasten van den ouderdom voor haar te verminderen en haar voor armoede te bewaren, ik vertrouw en verwacht van mijne kinderen dat zij aan het billijk verlangen van hunnen bejaarde vader gaarne zullen voldoen.
In het testament wordt Jan overigens Jan Baars genoemd.
Klaas Beerends (1781)
De vader van Jan Beerends heette Klaas. Hij werd geboren op 12 september 1781. Bij de doop van zijn jongste zoon Klaas staat dat de vader overleden is. Aangenomen wordt dat de datum van overlijden 20 juli 1809. Klaas werd dus maar 26 jaar oud. Zijn zwangere vrouw bleef achter met drie kinderen, een vierde opkomst.
Rond 1802, op 21-jarige leeftijd, was Klaas namelijk getrouwd met Ede Mars (1779-1849). Het stel kreeg vier kinderen. De oudste, een dochter, heette Jacobje (1803-1886), maar werd ook wel Klaasje genoemd. De tweede in het gezin was de bovenstaande Eden Jan. Nummer drie was weer een dochter, Klaasje (1807-1886) en als laatste kwam er dus na het overlijden van zijn vader een zoon bij, Klaas (16 januari 1810). Ik neem aan dat hij naar zijn vader is vernoemd. Deze Klaas werd 85 jaar en overleed op 14 mei 1895.
In 1820 verkoopt Ede het huis waar ze in woonde. Ze staat daar vermeld als weduwe van Klaas Louwesz Roos. Ede tekende de verkoopakte met een merk, omdat ze geen schrijven had geleerd. Het merk was gewoon een kruisje. Ede overleed op 10 augustus 1849.
Louwe Beerends (1740)
Louwe Beerends werd geboren op 14 augustus 1740. Hij staat in het doopregister als Louwe Claasz. Louwe trouwde op 12 april 1762 met Jacobjen Capitein. Samen kregen zij één zoon, Claas, gedoopte op 16 mei 1762. Net iets meer dan een maand nadat zijn ouders in het huwelijk traden. Daags voordat Claas gedoopt wordt, overleed zijn moeder op 15 mei 1762.
Louwe hertrouwd op 30 december 1780, hij is dan ‘al’ 40, met Jacobjen Kramer (1751-1801). Jacobjen is dan 29. In dit huwelijk worden zes kinderen geboren. Bovenstaande Klaas is de eerste uit dit huwelijk. Klaas wordt gevolgd door zus Aaltje (1783-1853), zus Jacobjen. Jacobjen trouwt op 29-jarige leeftijd in 1815 in Zandvoort met ene Willebrord van der Mije. Willebrord is dan 68. In 1816 overlijdt Willebrord en hij laat Jacobjen achter. In 1818 hertrouwd Jacobjen in Zandvoort met ene Jacob Weber, een bakker afkomstig uit Haarlem. Opmerkelijk is dat in de stamboom ook een jongere zus, Jacobie, wordt genoemd die ook met Willebrord getrouwd zou zijn geweest en daarna hertrouwde met Jacob Weber. Jacobje zou in 1786 zijn geboren, Jacobie in 1791.
Het gezin bestond verder nog uit Evert, waarvan we alleen weten dat hij op 25 september 1787 werd geboren en op 30 september werd gedoopt. Als laatste volgde Grietje (1795-1871). Grietje trouwde pas op latere leeftijd (45) met weduwnaar Klaas Mars (48).
Louw Beerends is op 23 februari 1805 begraven. Van zijn vrouw Jannetje wordt vermeld dat ze op 13 februari 1801 is begraven, drie diep.
Claas Hendriksz (1711)
Claas Hendriksz werd ook wel Klaas Beerends genoemd. Op 11 februari 1711 is hij gedoopt in de Nederlandse Hervormde kerk op Urk. Op 20 juli 1775 werd Claas begraven. We mogen aannemen dat geboorte- en sterfdatum een paar dagen voor doop en begrafenis hebben plaatsgevonden.
Barends of Beerends
Bij deze Claas of Klaas komen we voor het eerst iets tegen wat op Barends lijkt. Je zou denken dat Beerends een patroniem is, maar de vader van Claas heette geen Berend of Barend. Waar komt Beerends dan vandaan?
Huwelijk
Claas trouwde op 28 april 1734 met Jacobjen Louwsd ook genaamd Moers Jacobje. Jacobjen werd gedoopt op 9 oktober 1712 en begraven op 5 augustus 1777. Bij Jacobje wordt vermeld dat het graf vol is.
Klaas en Jacobjen kregen acht kinderen; Jannetjen, Hendrik, Lubbetjen, Louwe, Willem, Evert, Klaas en Lubbetjen. Jannetjen werd gedoopt op 30 januari 1735. Zij is overleden tussen 1774 en 1779. Hendrik is gedoopt op 23 september 1736. Hij heette Hendrik Claasz. Hendrik overleed in 1806.
Van Lubbetjen weten we alleen dat ze op 19 november 1738 werd gedoopt. Louwe wordt hierboven genoemd. Willem Claasz werd gedoopt te Urk op 24 oktober 1745 en ook begraven te Urk op 27 december1813. Hij werd 68 jaar oud.
Evert is gedoopt te Urk op 17 december 1747. Evert werd slecht 17 jaar oud, hij werd begraven op 23 november 1765. Van Claas weten we alleen dat hij werd gedoopt 30 maart 1750 (Ned.Herv.). De tweede Lubbetjen in het gezin werd gedoopt 24 september 1752 (Ned.Herv.). Zij overleed op 22 november 1818.
Van de kinderen waarvan we alleen de doopdatum weten, kunnen we uitgaan dat ze kort daarna zijn overleden.
Familie Roos
Deze Claas is de stamvader van meerdere Urker families. Woon je op Urk en heet je Roos, de Jong of Willems(zoon) van achternaam, dan treffen onze familie elkaar hier. Hendrik (1736) kreeg een zoon Jan, zij gaan zich later Roos noemen. Willemszoon is een patroniem (zoon van Willem). Hoe men op de achternaam de Jong is gekomen, is niet helemaal duidelijk.
Hendrik Clasen (rond 1685)
In 1660 werd het eiland Urk gekocht door de stad Amsterdam. De calvinistische Amsterdammers plaatsten een protestantse dominee op de kansel. Daarmee hield Urk op katholiek te zijn. In 1711 kreeg het Kerkje aan de Zee de jonge predikant Warnerus van Diepen. Hij begon met een rondgang door de gemeente en maakte in twee dagen tijd een lijst van alle belijdende leden.In het Flevolands Archief kun je dit boekje terugvinden. Je kunt de naam Hendrik Clasen vrij gemakkelijk vinden. Ook de naam van Hendriks eerste vrouw, Jannetien Barteltsd, kom je tegen.
Het eerste kind dat in het doopboek van ds. Warnerus van Diepen staat is zoon Claas van Hendrik en Jannetien.
Hendrik en Jannetien trouwden voor 1711. Van Hendrik wordt aangenomen dat hij rond 1685 geboren moet zijn, Jannetien waarschijnlijk in 1690. Op 13 maart 1712 legden zij beiden belijdenis van hun geloof af. Na bovengenoemde Claas Hendriksz (aka Klaas Beerends) kregen zij nog twee kinderen; Klaas en Trijntien. Beide kinderen werden slechts één jaar oud.
Jannetien overleed in 1718. Hendrik hertrouwde met Cornelisjen (geschreven als Kornelissien) Klaasd uit Kuinre op 20 mei 1720. Cornelisjen zal toen zo’n 20 jaar oud geweest zijn.
Op Urk vinden we van Hendrik geen datum van overlijden en ook niet van zijn tweede vrouw Cornelisjen. Ik neem aan dat ze van Urk vertrokken zijn. Een zoektocht naar deze twee, heeft vooralsnog niks opgeleverd.
Barends, Baarsen, Baarssen
Heb je deze achternaam, dan stam je dus af van Hendrik Clasen. Maar ook als je Roos van achternaam heet, of de Jong dan mag je deze Hendrik je voorvader noemen.
Foto’s
Nog meer lezen
Geef een reactie